Een arbeidsovereenkomst kan in 3 gevallen automatisch eindigen, dit wordt einde van rechtswege genoemd:
 
1. Bij het verstrijken van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd.
Arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd eindigen van rechtswege. Dit betekent dat de arbeidsovereenkomst op de afgesproken tijd eindigt, zonder dat partijen daarvoor een handeling hoeven te verrichten. Wel dient u te voldoen aan de aanzegplicht wanneer er sprake is van een contract van 6 maanden of langer. U dient de werknemer uiterlijk één maand voor de einddatum van het contract schriftelijk te laten weten dat u het contract niet verlengd. De opzegverboden zijn niet van toepassing. Als de partijen na de afgesproken termijn op dezelfde voet met elkaar blijven werken, dan wordt de overeenkomst automatisch voor dezelfde duur verlengd.
De arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan worden aangegaan voor de volgende tijdsduur:

• Een bepaalde tijdsperiode of tot een bepaalde einddatum;
• De duur van een bepaald werk (bijvoorbeeld voor de duur van een bouwproject);
• De duur van een bepaalde omstandigheid (bijvoorbeeld voor de duur van de afwezigheid van iemand wegens ziekte, zwangerschap of verlof).

Om problemen te voorkomen, dient de einddatum zo nauwkeurig mogelijk in het contract te zijn vastgelegd. Dit is vooral belangrijk bij projecten. Wanneer een project is beëindigd valt namelijk niet altijd objectief vast te stellen. De tijdsduur van het contract voor bepaalde tijd mag echter niet te beïnvloeden zijn door de wil van (één van de) partijen. Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is een aantal keer te verlengen voordat het over gaat in een overeenkomst voor onbepaalde tijd.
 
2. Bij het intreden van een een arbeidsovereenkomst met ontbindende voorwaarde. Dit kan zowel een arbeidsovereenkomst voor bepaalde als voor onbepaalde tijd zijn.
U kunt met uw medewerker afspreken dat de arbeidovereenkomst eindigt wanneer zich een ontbindende voorwaarde voordoet. Zo’n voorwaarde kan bijvoorbeeld zijn dat de medewerker voor een bepaalde datum een diploma moet hebben behaald. De arbeidsvoorwaarden met ontbindende voorwaarde eindigt alleen van rechtswege indien de afgesproken voorwaarde geldig is en deze ook daadwerkelijk intreedt. Of de voorwaarde geldig is, wordt per geval bekeken. In de praktijk wordt een ontbindende voorwaarde al snel nietig verklaard wegens strijd met ontslagrechtelijke regels. Einde van rechtswege door een ontbindende voorwaarde komt dan ook zelden voor.
 
3. Bij het overlijden van de werknemer met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd.
Een arbeidsovereenkomst heeft een persoonlijk karakter en eindigt dan ook door het overlijden van de werknemer. De werkgever betaalt dan een overlijdensuitkering (1 maandloon) aan de echtgenoot, ongehuwd samenwonende partner of kinderen.
Wanneer de werkgever overlijdt, blijft de arbeidsovereenkomst in principe voortbestaan. Dit hoeft namelijk niet te betekenen dat ook de onderneming stopt. Anders is dit in bijzondere gevallen. Bijvoorbeeld bij de overeenkomst tot persoonlijke verzorging van een privépersoon. Voortzetting van de overeenkomst heeft dan geen zin.
 
Omdat de geldigheid van een ontbindende voorwaarde aan strenge regels is gebonden, komt deze vorm in de praktijk niet zo veel voor. Veelvoorkomend is einde van rechtswege bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd.
 
Transitievergoeding
Per 1 juli 2015 is de transitievergoeding ingevoerd waar iedere werknemer die minimaal 24 maanden (vast of tijdelijk) in dienst is geweest recht op heeft als hij wordt ontslagen, onafhankelijk van de gevolgde ontslagroute (UWV of kantonrechter). Ook wanneer de arbeidsovereenkomst van rechtswege eindigt heeft de werknemer mogelijk recht op een transitievergoeding. Meer informatie over de transitievergoeding leest u hier.