De AOW (Algemene Ouderdoms Wet) vormt de basis van het Nederlandse pensioenstelsel. Het is het basisinkomen voor mensen die de AOW-leeftijd hebben bereikt. De AOW is een verzekering. Iedereen die in Nederland woont of werkt, is automatisch verzekerd.
Er zijn drie verschillende scenario’s te bedenken die van invloed zijn op de manier waarop de AOW wordt uitgekeerd en welke hoogte dit bedraagt.
Het recht op AOW-pensioen ontstaat vanaf de dag waarop de AOW-gerechtigde leeftijd is bereikt. Per 1 januari 2013 is de AOW-leeftijd met 1 maand verhoogd. In de komende jaren gaat de AOW-leeftijd in stapjes omhoog. In 2019 is de AOW-leeftijd 66 jaar en in 2023 is dat 67 jaar. Vanaf 2024 wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Het kabinet-Rutte-Asscher wil de AOW-leeftijd sneller verhogen naar 66 jaar in 2018 en 67 jaar in 2021. De Tweede en Eerste kamer moeten hier nog mee instemmen. De Rijksoverheid heeft een rekenmodule ontwikkeld waarmee aan de hand van de geboortedatum de AOW-gerechtigde leeftijd kan worden berekend.
Partners en kinderen van iemand die in Nederland woonde en voor zijn AOW-gerechtigde leeftijd is overleden, krijgen met de ANW (Algemene Nabestaandenwet) te maken. Bij overlijden kan de partner (getrouwd of samenwonend) en kinderen mogelijk via de ANW een uitkering van de overheid krijgen. Alleen kinderen onder de 18 krijgen vanwege de ANW een uitkering en ook alleen een partner die voor 1 januari 1950 geboren is óf minstens 45% arbeidsongeschikt is. Op de website van de Rijksoverheid vindt u meer informatie.
Wanneer de persoon langer dan 104 weken ziek is, krijgt hij of zij te maken met de WIA (tot 2005 was deze wet bekend als de WAO). WIA staat voor Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen. Een WIA-uitkering bedraagt nooit meer dan 75% van het laatstverdiende loon. Dit heeft daarmee gelijk invloed op de hoogte van de pensioenopbouw. Kijk op de website van het Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw voor meer informatie.
Het (gaan) samenwonen met een andere AOW-gerechtigde, kan ook van invloed zijn op de hoogte van de AOW-uitkering. Dit heet de AOW-partnertoeslag.
De Sociale Verzekeringsbank (SVB) betaalt het AOW-pensioen en de ANW-uitkering uit.